کلیات سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی در تاریخ 1 آذر 1400 مورد تایید تمامی دستگاه‌ها و سازمان‌های مربوطه برای اجرایی قرار گرفت. اما طرح صیانت از کودکان چیست، کلیات آن چیست و اجرا شدن آن چه معنایی دارد؟
مصوبه جلسه 71 – سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی
سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی چیست
بحث صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی از اوایل دهه 80 شمسی و با فراگیر شدن اینترنت و موضوع هرزه نگاری کودکان مطرح شد.
این موضوع به همراه موضوعات دیگری در قالب یک پروتکل الحاقی به کنوانسیون حقوق کودک (Convention on the Right of the Child) اضافه شد و سند مقابله با فحشا و هرزه نگاری کودکان به تصویب رسید که خیلی سریع ایران نیز به این کنوانسیون پیوست.
سند صیانت از کودکان در فضای مجازی برای محافظت از آنها در برابر محتوایی که با آن در موتورهای جستجو و شبکه‌های اجتماعی مواجه می‌شوند، مطرح شده‌است.
به علاوه ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی اعلام کرد که سند صیانت نیاز به نگاه حمایتی دارد و باید به مسئله بازی‌های آنلاین در حوزه کودکان نیز توجه شده و همچنین نقش خانواده‌ها در این سند پررنگ‌تر شود.
مطالعه بیشتر: کمپین بنیاد حمایت از کودکان جنگ
تایید شدن کلیات سند صیانت از کودکان در فضای مجازی
اولین جلسه کارگروه اجرایی سازی سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی در مرکز ملی فضای مجازی برگزار شد و کلیات این سند مورد تأیید تمامی دستگاه‌ها و سازمان‌های مربوطه قرار گرفت. در این جلسه ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی گفت:
سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی یکی از مهمترین سندهایی است که در راستای تأکیدات رهبری در مورد رها بودن فضای مجازی تدوین شده چرا که بر آسیب پذیرترین بخش جامعه که کودکان هستند تاکید داشته و برای کاهش آسیب پذیری در این حوزه مؤثر است.
وی با اشاره به مباحث محتوایی این سند، بر توجه به مساله بازی‌های فضای مجازی در حوزه کودکان و همچنین پررنگ‌سازی نقش خانواده‌ها در این سند، تاکید کرد.
به گفته دبیر شورای عالی فضای مجازی این سند حاصل مذاکرات متعدد با سازمان‌ها و دستگاه‌های ذی ربط بوده و باید تمامی مسئولان همت کنند تا این مهم به انجام برسد:
این گونه بخش بزرگی از فضای مجازی که به صورت بسیار حساس نسل آینده ما را می‌سازد بیش از پیش امن و قابل استفاده می‌شود. همچنین می‌توانیم در برابر آسیب‌های فضای مجازی از کودکان و نوجوانان حفاظت کنیم.
ابوالحسن فیروزآبادی با تاکید بر این که سند صیانت نیاز به نگاه حمایتی دارد، افزود:
می‌توان برای اجرای این سند از ظرفیت بسیاری از سازمان‌های فعال در این حوزه نیز استفاده کرد و مرکز ملی فضای مجازی از این همکاری استقبال می‌کند.
بیشتر بخوانید: طرح صیانت از حقوق کاربران و کاهش پهنای باند اینستاگرام
سیاست های کلان طرح صیانت از کودکان در فضای مجازی
جزئیات سندصیانت کودکان در فضای مجازی منتشر نشده است اما آن طور که تدوین کنندگان این طرح گفته‌اند این سند به نحوه مواجهه خردسالان، کودکان، نوجوانان و والدین با فضا مجازی نگه ویژه‌ای دارد.
در عین حال تمام نیازمندی‌های عمومی و ضروری کودک اعم از موتور جستجو، شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن‌ها در این سند مورد تاکید قرار گرفته است.
9 سیاست کلان سند صیانت از کودکان در فضای مجازی شامل موارد زیر می‌شوند:
- توسعه محیط‌های صیانت شده در فضای مجازی
- رده بندی محتوا و خدمات متناسب با سن و جنسیت و آمادگی جسمی
- ارتقای سواد فضای مجازی و مهارت افزایی کودکان با ابزارهایی که در اختیار والدین قرار می‌گیرد
- آگاه سازی و هوشیار سازی والدین و مربیان به دلیل نقش حمایتی که در این زمینه دارند
- پیشگیری از ارائه محتوای خدمات مضر
- برخورد قضائی با کسانی که علیه کودک و نوجوان اقدام مجرمانه انجام می‌دهند
- مراقبت اجتماعی از کسانی که در این فضا آسیب دیده اندو یا در معرض خطر هستند
- مشارکت محوری بخش خصوصی
- توسعه همکاری‌های بین المللی با کشورهای مختلفی که نسبت به این موضوع دغدغه دارند
همچنین از اجرای این طرح هم انتظاراتی می‌شود که شامل موارد زیر می‌شود:
- پیاده سازی معماری محیط امن برای کودکان در فضای مجازی با مقررات گذاری وزارت ارتباطات و ترغیب بخش خصوصی برای ارائه خدمات در این بخش
- مدیریت محیط صیانت شده توسط وزارت ارشاد و تولیدکنندگان محتوا با دریافت مجوز از وزارت آموزش و پرورش
- تأمین پایداری کسب و کار ارائه دهنده محتوا و تعیین حق السهم تولیدکنندگان محتوا و تخصیص اعتبارات سالانه برای تولیدکنندگان محتوا توسط وزارت ارشاد
- نظارت بر ضوابط و ممیزی محتوا توسط سازمان تبلیغات اسلامی با کمک نهادهای مردمی
- حمایت از سخت افزارها و نرم افزارهای مربوط به جویشگر ایمن، نرم افزارهای تحت کنترل و تبلت‌های دانش آموزی توسط وزارت ارتباطات. در این زمینه وزارت صمت در بخش سخت افزاری می‌تواند مشارکت کند.
- الزام بخش‌های حاکمیتی برای آنکه محتوا را در محیط امن صیانت شده ارائه دهند. البته استفاده از این محیط صیانت شده داوطلبانه و بر بستر شبکه ملی اطلاعات در نظر گرفته شده است.
- به کارگیری کودکان و نوجوانان مستعد و خلاق برای توسعه محتوای خدمات مفید توسط وزارت آموزش و پرورش و با همکاری سازمان بسیج، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان صدا و سیما و وزارت ارشاد.
- امکان نظارت برخط فنی برای والدین؛ تا بتوانند برخی خدمات را کم یا زیاد کرده و تنظیم کنند. به بیان دیگر با توجه به تنوع فرهنگی موجود در کشور، میزان دسترسی فرزند به فضای مجازی توسط والدین تنظیم شود.
- الزام به همه ناشران محتوا در رده بندی خدمات؛ به نحوی که محتوای بالای ۱۸ سال در محیط مربوط به کودکان قرار نگیرد.
- مطالعه بیشتر: کودکان از تبلیغات یاد می گیرند
این جلسه با حضور مسئولان دستگاه‌های مرتبط همچون وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت دادگستری، حوزه علمیه قم، دادستانی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، نیروی انتظامی، آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان امور اجتماعی کشور، صدا و سیما، سازمان بهزیستی و اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی برگزار شد و در خصوص چگونگی تشکیل کمیته مدیریت، راهبری و تدوین مقررات عمومی، پیگیری اقدامات ضروری و وظایف دستگاه‌ها و تاکید بر مباحث کارگروه مقابله با آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی فضای مجازی تبادل نظر صورت گرفت.
منبع: خبرگزاری مهر
