تبلیغات دور زمین دیجی کالا ، اسنپ و کافه بازار در بازی خانگی رئال مادرید به بک سوژه مورد بحث تبدیل شده که اولا چگونه این تبلیغات انجام شده و هزینه آنها چقدر است و دوما چرا صدا و سیما آن را سانسور کرد؟
یک روایت طنزآمیز
سایت «برترین‌ها» نوشته:
- بدون تماشاگر شدن مسابقات فوتبال در اروپا به خاطر کرونا باعث شده بود تا به این نتیجه برسیم که فکر کنیم می‌توانیم با لذت بیشتری بازی‌های رئال مادرید را از تلویزیون ملی ببینیم اما گویا سخت در اشتباه بودیم. طبیعتا قرار نبود که خبری از نمایش تماشاگران زن باشد و با توجه به این که معمولا اکثر تیم‌ها در کادر فنی خود عضو زن ندارند و البته تیم داوری بازی‌ها نیز به ندرت شامل داور زن می‌شود، طبیعتا سانسورچی صداوسیما نیز کم کارتر از حالت عادی است.
- در بازی رئال مادرید و مایورکا شواهد و قرائن نشان می‌دهد که هیچ زنی در بخشی از بازی نبوده است، تماشاگران مجازی بودند و همه چیز برای پخش بدون سانسور بازی مهیا بود اما باز هم شبکه سه به شکل عجیبی بازی را پوشش داد. در حالی که بازی در جریان بود ناگهان صدها بار صحنه‌های آهسته تکراری پخش می‌شدند تا اعصاب برای هوادار فوتبال نماند. مشخص نیست که سانسورچی شبکه سه چرا اینقدر پرکار بود. آیا حوصله‌اش سر رفته بود و می‌خواست هواداران را اذیت کند؟ تازه کار بود و می‌خواست روش‌های سانسور کردن را تست کند؟
- یا این که شاید حقوقش بر اساس تعداد سانسور کردن است و حالا که کم سانسور می‌کند، درآمدش هم کم شده است. البته زمزمه هایی در مورد سانسور کردن تبلیغات شرکت‌های ایرانی همچون دیجی کالا ، کافه بازار، و اسنپ هم مطرح شده است. در حقیقت این شرکت‌ها با خرید تبلیغات منطقه‌ای (احتمالا خاورمیانه) در حالی که به صورت قانونی حق تبلیغات از صداوسیما را ندارند، قصد داشتند این گونه و از طریق مذاکره با لالیگا و شرکت‌های تبلیغاتی بین‌المللی تبلیغاتشان را از شبکه سه پخش کنند. اما صداوسیما به قیمت خرد کردن اعصاب هوادار، هر بار که آنها تبلیغ می‌کردند، سانسور می‌کرد تا اینگونه هوادار را دیوانه کند..»
پای تبلیغات دور زمین در میان بود
پس از گمانه‌زنی‌های فوق بالاخره مشخص شد که دلیل سانسورها همان چیزی بوده که فکرش را می‌کردیم:«تبلیغات چند برند ایرانی». در رابطه با این موضوع «امیر ناظمی» معاون وزیر ارتباطات در توئیتر خود نوشت:«صداوسیما در فوتبال رئال مایورکا تبلیغ شرکت ایرانی کافه بازار در اطراف زمین را سانسور کرده است. نابودی فرهنگ کم نبود، ضربه به اقتصاد هم در دستور کار قرار گرفته؛ شاید می‌ترسند «سو بشن». به فهرست سانسورهایشان غیر از تماشاگر زن و ساز موسیقی؛ حالا شرکت ایرانی هم اضافه شده است.» از موضع‌گیری صریح این مقام رسمی وزارت ارتباطات کاملا مشخص شد که مشکل از کجاست.
مطالعه بیشتر: مدل های بازاریابی دیجی کالا
چند مورد اتهامی
- یکی از اولین نکاتی که به ذهن می‌رسد این است که شاید همان مسئله قدیمی و ریشه‌دار «توسکا» باشد که حتی به گفته رئیس سازمان و صداوسیما، در صورت تبلیغات مشابه از آنها «سو» (شکایت) می‌کند. آیا واقعا مسئله این است؟
- یکی از نکات دیگری که در شبکه‌های اجتماعی درباره آن بحث می‌شود این است که از مدت‌ها پیش تبلیغ برخی سایت‌های شرط‌بندی فارسی زبان در دور زمین‌ها پخش می‌شد که باعث اعتراض برخی سایت‌های اصولگرا شد. آیا به سانسورچی محترم گفته بودند که در این بازی هر تبلیغی فارسی زبانی را که دیدی، سانسور کن؟
- سومین گمانه‌زنی اما پیچیده‌تر و حقوقی‌تر است. در این رابطه با یک کارشناس رسانه صحبت کردیم که این توضیحات را به ما داد: «به نظر می‌رسد در حال حاضر با اتفاق جدیدی رو‌به‌رو هستیم که دو طرف ماجرا یعنی صداوسیما و برندها باید آن را حل کنند. قبلا این مورد از تبلیغات آنچنان مرسوم نبود و تمام تبلیغات دور زمین فوتبال‌های خارجی برای برندهای خارجی بود و قاعدتا صداوسیما در قبال آنها مسئولیتی نداشت اما حالا با پیشرفت تکنولوژی و امکان نشان دادن تبلیغات برای هر منطقه و کشور، صدا و سیما نیز باید از نظر محتوایی بر آنها نظارت داشته باشند. مثلا یک واحد حقوقی در صداوسیما تشکیل شود و برندهای ایرانی قبل از آنکه بخواهند در فوتبال‌های خارجی تبلیغات خود را پخش کنند، آن را به واحد مربوطه اعلام کنند تا در زمان پخش فوتبال، تصاویر و تبلیغات آنها زیر خط ممیزی نرود.»
45 هزار دلار برای پخش تبلیغات دور زمین
- حالا بیایید ماجرا را از زاویه برندهایی که به این دست از تبلیغات پناه آورده‌اند ببینیم. اکثر این برندها در صداوسیما اجازه تبلیغات ندارند یا نتوانسته‌اند به تفاهم برسند. آنها باید چه کار کنند؟ فرض کنیم یک واحد حقوقی نیز درباره این موضوع در صداوسیما تشکیل شود. آیا به این برندها اجازه می‌دهند در فوتبال‌های خارجی تبلیغ کنند در حالی که اجازه تبلیغات از خود صداوسیما را ندارند؟
- پرس‌وجوها برای آنکه متوجه شویم نحوه انجام این تبلیغات چگونه است به اطلاعات جالبی ختم شد. نام این شرکت تبلیغاتی بین‌المللی «projecteleven» است که انحصارا تبلیغات آنلاین و دیجیتال برخی باشگاه‌های اسپانیا و انحصارا بازی‌های خانگی رئال مادرید را در دست دارد. یعنی هر بازی که در زمین تیم رئال مادرید برگزار می‌شود، برای تبلیغات باید به این شرکت مراجعه کرد.
- شنیده‌ها حکایت از آن دارد که هر کدام از سه برندی که در بازی پنجشنبه تبلیغات خود را انجام داده بودند، هر کدام در حدود ۱٫۵ تا دو دقیقه تایم تبلیغ دور زمین گرفته بودند که به تناوب در طول مسابقه پخش می‌شد. شنیده شده این برندها از الان برای ۱۲ بازی خانگی رئال مادرید حق پخش رزرو کرده‌اند. اگر به سایت آن شرکت تبلیغاتی برویم، مشاهده می‌کنیم که قیمت تبلیغات برای منطقه‌ای مانند ایران در مجموع برای ۱۲ بازی چیزی حدود ۳۵تا ۴۵هزار دلار برای هر کدام از این برندها آب می‌خورد. تکلیف این برندها و هزینه‌ای که کرده‌اند چه می‌شود؟
- برخی حقوقدان‌ها و کارشناسان رسانه می‌گویند طبق قوانین بین‌المللی زمانی که شبکه‌ای مانند صداوسیما حق پخش یک بازی را می‌خرد، اجازه دخل و تصرف در آن ندارد. یعنی نمی‌تواند در تبلیغات دور زمین دست ببرد یا بخشی از تصاویر بازی را دستکاری کند. آیا آن شرکت تبلیغاتی با صداوسیما وارد چالش نخواهد شد؟
واکنش برندها
- حمید محمدی، بنیانگذار و مدیر عامل گروه دیجی‌کالا:
- امیر حسن موسوی، مدیر روابط عمومی دیجی کالا:
- حسام آرامندهی، عضو هیئت مدیره کافه‌بازار:
- امیر حقیقت، مدیر روابط عمومی بازار:
توضیح صدا و سیما
صدا و سیما فعلا حاضر نشده به طور رسمی درباره این موضوع واکنش نشان دهد اما خبرگزاری فارس رشته توئیتی به نقل از یک منبع آگاه را منتشر کرده است:
واکنش منفی کاربران به سانسور نام برندهای مشهور
سایت زلکا یک اینفوگرافیک از واکنش کاربران به سانسور برندهای مشهور منتشر کرده که آن را مشاهده می‌کنید:
